PMI Việt Nam có tháng tích cực thứ năm liên tiếp, ngành sản xuất vững vàng bất chấp các ảnh hưởng nặng nề từ bão lũ.
Trong 11 tháng năm 2025, đã có tới 19 cơn bão và áp thấp nhiệt đới quét qua cả ba miền, gây thiệt hại kinh tế hơn 85.000 tỷ đồng. Nhìn trong bức tranh 20 năm trở lại đây, mức độ tàn phá của thiên tai năm 2024–2025 cho thấy xu hướng gia tăng rõ rệt cả về tổn thất nhân mạng lẫn giá trị kinh tế. Điều này phản ánh rủi ro khí hậu đang hiện hữu ngày càng nghiêm trọng, đòi hỏi năng lực phòng chống – thích ứng phải được nâng lên một cách quyết liệt và bền vững hơn.
PMI – Chỉ số Quản lý Thu mua – được xây dựng từ các phản hồi hàng tháng của khoảng 400 doanh nghiệp sản xuất hàng đầu tại Việt Nam. Chỉ số này phản ánh sức khỏe và mức độ cải thiện của hoạt động sản xuất: PMI trên 50 cho thấy ngành đang mở rộng, dưới 50 cho thấy thu hẹp, còn mức 50 thể hiện trạng thái ổn định, không đổi so với tháng trước.
Trong 5 năm gần đây, số lần PMI duy trì trên ngưỡng 50 là khá hiếm, chỉ xuất hiện 3 lần: giai đoạn phục hồi sau Covid-19, giai đoạn tăng trưởng ổn định trong năm 2024 khi lạm phát được kiểm soát, và năm 2025 khi hoạt động sản xuất bật lại sau cú sốc thuế quan.
PMI tháng 11 đạt 53,8 điểm, giảm nhẹ so với mức 54,5 của tháng 10 nhưng vẫn đánh dấu tháng tăng trưởng thứ năm liên tiếp, bất chấp tác động từ thiên tai. Điểm sáng nổi bật là đơn hàng xuất khẩu mới tăng mạnh nhất trong 15 tháng, tạo lực đẩy để doanh nghiệp mở rộng tuyển dụng lên mức cao nhất trong vòng 1,5 năm nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất gia tăng.
Dù tốc độ tăng trưởng của sản lượng đã chậm lại so với tháng 10 do ảnh hưởng của bão lũ, số lượng đơn đặt hàng mới đã tăng tháng thứ ba liên tiếp, đây là yếu tố thúc đẩy sản lượng tăng trưởng trong tháng thứ bảy liên tiếp.
Việc làm tăng tháng thứ hai liên tiếp nhằm đáp ứng nhu cầu sản lượng. Số lượng nhân viên tăng lớn nhất trong một năm rưỡi trở lại đây, nhân viên mới thường được tuyển dụng làm việc toàn thời gian.
Bão lũ làm đứt gãy chuỗi cung ứng, khiến thời gian giao hàng chậm nhất kể từ tháng 5/2022. Tình trạng khan hiếm nguyên liệu đẩy chi phí đầu vào tăng vọt, buộc nhà sản xuất phải chuyển gánh nặng sang giá bán thành phẩm, gây thêm áp lực lạm phát đáng lo ngại.
Theo Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế S&P Global, triển vọng tăng trưởng của ngành sản xuất Việt Nam cuối năm 2025 vẫn khả quan. Tiềm năng tăng trưởng dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới nhờ việc bão lũ đi qua và các doanh nghiệp có thể hoàn thành các dự án đang bị đình trệ.
Chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI) của Việt Nam nằm trong top 3 quốc gia có kết quả tích cực nhất tại ASEAN, chỉ xếp sau Thái Lan và Singapore.
Đáng chú ý, Việt Nam đã ghi nhận mức tăng PMI trước Singapore. Trong khi đó, Thái Lan được cho là đang hưởng lợi từ việc là đồng minh của Mỹ trong bối cảnh cuộc chiến thuế quan.
Trong bối cảnh bão lũ gây thiệt hại nặng nề cho ngành Nông nghiệp và làm suy yếu nhu cầu chi tiêu, ảnh hưởng tới Dịch vụ, ngành Công nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc duy trì GDP.
Hiện tại, PMI đang ghi nhận kết quả tích cực. Các nhà đầu tư và phân tích đang chờ đợi Chỉ số Sản xuất Công nghiệp IIP (được công bố vào tuần tới) để có bức tranh toàn diện và định lượng về sức khỏe thực tế của khu vực kinh tế trọng điểm này.
Để chinh phục mục tiêu tăng trưởng GDP 8,3% đến 8,5%, Bộ Công Thương đã xác định rõ rằng Chỉ số Sản xuất Công nghiệp (IIP) cần đạt mức 9,5%.
Tin vui là ngành Công nghiệp đang thể hiện sức bền và khả năng phục hồi tốt, khi IIP đã ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 9,2% chỉ sau 10 tháng đầu năm 2025. Khu vực sản xuất chỉ cần một bước bứt phá nhẹ 0,3% trong hai tháng cuối năm để hoàn thành chỉ tiêu 9,5%.
Đà tăng trưởng của ngành Công nghiệp sẽ là động lực trực tiếp, góp phần giúp GDP quý IV tăng trưởng trên 9%, qua đó giúp nền kinh tế Việt Nam cán đích mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.
Tăng trưởng tín dụng được xác định là một yếu tố then chốt khác thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Tín hiệu tích cực là, tốc độ tăng trưởng tín dụng trong 10 tháng đầu năm 2025 đã tăng tốc gần 15%, với dự báo có thể lập đỉnh 19-20% nhờ lực đẩy mạnh mẽ từ khối tư nhân.
Tuy nhiên, đà tăng trưởng này đi kèm với rủi ro hệ thống đáng báo động. Việc tín dụng đang chảy mạnh vào các lĩnh vực rủi ro như bất động sản và chứng khoán đã làm suy giảm hiệu quả sử dụng vốn, đồng thời tạo áp lực lớn lên lạm phát và nguy cơ bong bóng tài sản. Hơn nữa, tốc độ tăng tín dụng mạnh hơn tốc độ huy động vốn đang buộc các ngân hàng phải tăng lãi suất huy động để đảm bảo an toàn thanh khoản, gây áp lực tăng chi phí vốn chung cho nền kinh tế.
Để đảm bảo tăng trưởng GDP bền vững, dòng vốn cần được định hướng lại: ưu tiên tín dụng cho sản xuất và kinh doanh cốt lõi nhằm tạo ra giá trị thực cho nền kinh tế.
